Święci Poncjan i Hipolit – papież i antypapież, którzy zginęli jako męczennicy
Poncjan był papieżem, Hipolit antypapieżem. Podczas prześladowań chrześcijan w III w. obaj zginęli śmiercią męczeńską. Wcześniej zdążyli się pojednać. Ich wspomnienie liturgiczne obchodzimy 13 sierpnia.
Poncjan pochodził z rzymskiego rodu Calpurnia. Biskupem Rzymu został 21 lipca 230 r. Jego pontyfikat przypadł na czas kontynuacji schizmy związanej z wyborem antypapieża Hipolita. Papież Poncjan wprowadził do liturgii: Confiteor – Spowiadam się…, Dominus vobiscum – Pan z wami oraz śpiew psalmów. Synod rzymski pod przewodnictwem Poncjana potwierdził ekskomunikę filozofa i teologa greckiego Orygenesa, ogłoszoną przez synody aleksandryjskie w 230 i 232 r.
W 234 r. cesarz zerwał z tolerancją religijną i rozpoczął prześladowanie chrześcijan. Zesłał papieża Poncjana i antypapieża Hipolita wraz z innymi duchownymi do kamieniołomów na Sardynię. Poncjan abdykował jako pierwszy – prawdopodobnie po to, aby umożliwić wybór swojego następcy – 28 września 235 r., co jest pierwszą dokładnie zapisaną datą w historii papiestwa w Katalogu Liberiusza z IV w. Pogodzony z Hipolitem, Poncjan zmarł na wygnaniu w październiku 235 r.
Jak podaje Martyrologium Rzymskie, Hipolita z kolei “po różnych torturach przywiązano za nogi do szyi dzikich koni, które wlokły go po ostach i cierniach, dopóki poszarpany na całym ciele nie wyzionął ducha. W tym samym dniu poniosła śmierć męczeńską jego mamka, błogosławiona Konkordia, która jeszcze przed nim, ubiczowana ołowianymi knutami, odeszła do Pana. Dziewiętnastu zaś innych z domu Hipolita ścięto mieczem za bramą Tyburtyńską i pogrzebano wszystkich razem na polu Werańskim”.
Ciała Poncjana i Hipolita zostały sprowadzone do Rzymu i pochowane przez papieża Fabiana. Poncjana pogrzebano w nowych biskupich katakumbach Kaliksta. W 1909 r. w katakumbach św. Kaliksta, w “krypcie papieży”, znaleziono grób św. Poncjana z napisem: “Poncjan, biskup, męczennik”.
Źródło:
http://www.brewiarz.pl/czytelnia/swieci/08-13a.php3