Od czasów reformy liturgicznej z 1969 r. 29 września Kościół czci wspólnie trzech Świętych Archaniołów. Wcześniej każdemu poświęcone było odrębne święto: Św. Michałowi 29 września, św. Gabrielowi 24 marca a św. Rafałowi 24 października.

Archaniołowie to byty duchowe będące w hierarchii niebieskiej pierwszymi i najważniejszymi spośród aniołów. Pan Bóg powierza im pośredniczenie w najważniejszych dziełach zbawczych. Najważniejszy spośród archaniołów jest św. Michał.

Hebrajskie imię Mika’el oznacza „Któż jak Bóg”. Tradycja Kościoła podaje, że kiedy jeszcze przed początkiem świata Lucyfer zbuntował się przeciw Bogu i poprowadził rebelię w niebie, Michał miał wystąpić z okrzykiem „Któż jak Bóg”, stanąć do wojny z Lucyferem i wyrzucić z nieba jego i wszystkich popleczników. Bardzo podobną scenę znajdujemy w Apokalipsie Świętego Jana Apostoła: „I nastąpiła walka na niebie: Michał i jego aniołowie mieli walczyć ze Smokiem. I wystąpił do walki Smok i jego aniołowie, ale nie przemógł, i już się miejsce dla nich w niebie nie znalazło” (Ap 12, 7-8).

Archanioł Michał wspominany jest także w apokaliptycznej części Księgi Daniela oraz w Apokalipsie Świętego Jana Apostoła. Tu również jest tym, który przybywa wówczas, gdy nikt inny nie jest w stanie przeciwstawić się uosobionemu złu, i który wygrywa w imię Boga.

W księgach apokryficznych Michał występuje jako wykonawca Bożych planów dotyczących ziemi, rodzaju ludzkiego. Dzierży klucze niebios.

Jego kult w Kościele sięga II wieku i do dziś jego cześć jest bardzo żywa. Tworzone są bractwa czy stowarzyszenia św. Michała Archanioła. Jest on również patronem licznych parafii oraz kilku zgromadzeń zakonnych, także w Polsce. Papież Leon XIII ustanowił osobną modlitwę do św. Michała (umieszczamy ją poniżej), którą kapłani odmawiali po Mszy świętej z ludem o opiekę nad Kościołem. Do dziś jest ona odmawiana w niektórych kościołach, którym patronuje Święty. W ikonografii Michał Archanioł jest przedstawiany najczęściej z mieczem, gdy pokonuje Lucyfera.

Imię Gabriel oznacza męża lub wojownika Bożego. Najważniejszym zadaniem Św. Gabriela było zwiastowanie Maryi o tym, że Bóg wybrał ją na Matkę swojego Syna. Archanioł ukazuje się także Zachariaszowi, zapowiadając narodziny Jana Chrzciciela. Gabriel pojawia się również dwukrotnie w Księdze Daniela, wyjaśniając prorokowi tajemniczą wizję oraz przepowiednię.

Kult liturgiczny św. Gabriela rozpoczął się dopiero od X wieku. Niemal wszystkie obrządki Kościoła obchodzą święto ku czci Archanioła w najbliższej okolicy uroczystości Zwiastowania. W liturgii rzymskiej było tak również do posoborowej reformy z 1969 r. W ikonografii św. Gabriel Archanioł jest ukazywany najchętniej podczas sceny zwiastowania.

Św. Rafał, którego imię oznacza „Bóg uleczył”, przedstawiony jest w Księdze Tobiasza. Przybiera w niej postać ludzką i objawia się pod imieniem Azariasz. Szczęśliwie przeprowadza młodego Tobiasza przez różne przygody i doprowadza do celu podróży. Od złych mocy uwalnia również żonę Tobiasza – Sarę. Wreszcie, przywraca wzrok starszemu Tobiaszowi. Dopiero wówczas archanioł ujawnia, kim naprawdę jest.

Rafał Archanioł uobecnia Bożą Opatrzność. W ikonografii przedstawiany jest z krzyżem lub laską pielgrzyma w typowym stroju anioła.

Modlitwa papieża Leona XIII: Święty Michale Archaniele, broń nas w walce; przeciw niegodziwościom i zasadzkom złego ducha bądź nam ochroną. Niech mu rozkaże Bóg, pokornie błagamy; a Ty, Książę wojska niebieskiego, Szatana i inne duchy złe, na zgubę dusz ludzkich krążące po świecie, mocą bożą strąć do piekła. Amen.

Święci Archaniołowie Michale, Gabrielu i Rafale, módlcie się za nami.

Paweł Pomianek

Poleć innym!