3 lipca przypada święto św. Tomasza – jednego z dwunastu apostołów Jezusa. Jest on patronem Indii, Portugalii, architektów, budowniczych, cieśli, geodetów, murarzy, stolarzy, małżeństw i teologów.

Ewangelie niewiele mówią nam o osobie Tomasza. Nie znamy jego pochodzenia, rodziny czy zawodu. Jednak z kart Pisma Świętego możemy wywnioskować, że był on gorliwym uczniem o nieco gwałtownym usposobieniu. Pierwszym na to przykładem jest fragment Ewangelii Janowej, w którym Jezus mówi, że wraca do Galilei, by odwiedzić chorego Łazarza. Na te słowa Tomasz natychmiast chce iść za nim, nawet gdyby miał umrzeć (J 11,16). Podobnie w Wieczerniku podczas Ostatniej Wieczerzy, gdy Jezus opowiada o miejscu przygotowanym dla Apostołów w Królestwie Niebieskim, Tomasz znów gwałtownie reaguje mówiąc „Panie, nie wiemy, dokąd idziesz. Jak więc możemy znać drogę?” (J 14, 5).

Kolejna, chyba najbardziej znana scena z udziałem św. Tomasza ma miejsce niedługo po zmartwychwstaniu Chrystusa. Ewangelista Jan tak opisuje to wydarzenie: Tomasz, jeden z Dwunastu, zwany Didymos, nie był razem z nimi, kiedy przyszedł Jezus. Inni więc uczniowie mówili do niego: Widzieliśmy Pana! Ale on rzekł do nich: Jeżeli na rękach Jego nie zobaczę śladu gwoździ i nie włożę palca mego w miejsce gwoździ, i nie włożę ręki mojej do boku Jego, nie uwierzę. A po ośmiu dniach, kiedy uczniowie Jego byli znowu wewnątrz [domu] i Tomasz z nimi, Jezus przyszedł mimo drzwi zamkniętych, stanął pośrodku i rzekł: Pokój wam! Następnie rzekł do Tomasza: Podnieś tutaj swój palec i zobacz moje ręce. Podnieś rękę i włóż [ją] do mego boku, i nie bądź niedowiarkiem, lecz wierzącym. Tomasz Mu odpowiedział: Pan mój i Bóg mój! Powiedział mu Jezus: Uwierzyłeś dlatego, ponieważ Mnie ujrzałeś? Błogosławieni, którzy nie widzieli, a uwierzyli (J 20,24-29). Ze względu na swoją postawę Apostoł został nazwany przez tradycję Niewiernym Tomaszem.

Ostatni fragment z Nowego Testamentu, który mówi o św. Tomaszu, to zdarzenie nad Jeziorem Tyberiadzkim, gdzie św. Tomasz jest świadkiem cudownego połowu ryb (J 21,2). Ponadto Apostoł jest wymieniany jedynie w katalogach Dwunastu.

Dalsze losy Tomasza nie są nam znane. Według tradycji chrześcijańskiej oraz apokryfów miał on głosić Ewangelię wśród Partów, Medów i Persów, a potem w Indiach Południowych, gdzie poniósł śmierć męczeńską około roku 67. W III wieku jego relikwie zostały przeniesione do Edessy, następnie w XIII wieku na wyspę Chios i w końcu do Ortony.

W ikonografii św. Tomasz ukazywany był pierwotnie jako młodzieniec, natomiast później przedstawiany był jako starszy mężczyzna w tunice i płaszczu. Jego atrybutami są: kątownica, kielich, księga, miecz, serce, włócznia, którą go przeszyto, zwój.

Modlitwa:

Święty Tomaszu, chwalebny Apostole, spotykając w Wieczerniku zmartwychwstałego Pana i oglądając Jego rany, z całą pokorą wyznałeś Go swoim Panem i Bogiem; pełen zaś łaski Ducha Świętego mężnie zniosłeś ciężkie trudy, niebezpieczeństwa i chwalebne męczeństwo do rozszerzenia Chrystusowego królestwa. Wspomóż nas swoim przemożnym wstawiennictwem i uproś nam łaskę modlitwy i zjednoczenia się z Bogiem, abyśmy naśladując Twoją wiarę pokornie chodzili w Bożej obecności i siebie samych uświęcili.

(Fragment modlitwy odmawianej po litanii do św. Tomasza).

Oprac. Anna Pomianek

Źródła:
Hugo Hoever, Żywoty Świętych Pańskich, Olsztyn 1989, s. 239-241.
Tomasz Apostoł, pl.Wikipedia.org.
Święty Tomasz Apostoł, Brewiarz.pl.
Św. Tomasz Apostoł, Tomasz.Sosnowiec.pl.
Tomaszap.waw.pl.

Poleć innym!