Justyna Mach ▼

Poprzednie artykuły były poświęcone rozwojowi dziecka w okresie niemowlęcym i poniemowlęcym. Poniżej chciałabym przedstawić zmiany w funkcjonowaniu malucha zachodzące w średnim dzieciństwie. Jest to etap, na którym wiele naszych pociech uczęszcza do przedszkola, czyli czas od trzeciego do szóstego roku życia.

W tym okresie zachodzi szereg zmian w rozwoju fizycznym, motorycznym, intelektualnym, emocjonalnym oraz społecznym dziecka.

Sylwetka przedszkolaka bardzo się zmienia. Wydłużają się jego nogi i ręce oraz powiększa część twarzowa przy niedużym wzroście czaszki.

Czasem mówimy o dzieciach na tym etapie rozwoju, że to są „żywe srebra”. Rzeczywiście, w wieku przedszkolnym nasi milusińscy mają ogromną potrzebę ruchu. Szczególnie mocno uwidacznia się to u dzieci pięcioletnich. Ten czas nazywa się „złotym okresem w rozwoju ruchowym”. Przedszkolaki chodzą i biegają z dużą swobodą, są zwinne. Mają płynne, harmoniczne ruchy podczas wykonywania różnych czynności, natomiast brak im jeszcze dokładności, elastyczności i przewidywania. Ponieważ system kostny i mięśniowy jest jeszcze słaby, są mało odporne na wysiłek fizyczny. Nie potrafią długo stać i siedzieć w jednej pozycji. Męczy je dźwiganie ciężkich rzeczy czy długi spacer. Widać więc, że poziom siły i wytrzymałości u dzieci w wieku przedszkolnym jest niski.

Okres ten natomiast sprzyja uczeniu się kombinacji ruchów, ponieważ nasze pociechy są już w stanie przyswoić sobie kilka umiejętności jednocześnie, np. chwyt i rzut, bieg i kopnięcie, bieg i skok. Warto pamiętać o tych naturalnych ograniczeniach oraz możliwościach przy organizowaniu zabaw.

Bardzo istotne zmiany zachodzą u przedszkolaków w orientacji w czasie, przestrzeni i rozumieniu relacji przyczynowo-skutkowych.

Ucząc się orientacji w czasie, dziecko zaczyna dostrzegać kolejność występowania zdarzeń, uczy się je przewidywać, określać czas ich trwania oraz poznaje słowa potrzebne do wyrażania następstwa czasowego. Umiejętności te nasza pociecha zdobywa stopniowo, np. dziecko trzyletnie rozumie i używa słowa „wczoraj” i „dziś”, natomiast czterolatek rozumie także „jutro”.

Przedszkolak poznaje również coraz lepiej przestrzeń. Wspaniałą okazją do uczenia się relacji przestrzennych (np. lewa, prawa, góra, dół) są zabawy ruchowe i konstrukcyjne. Dzięki nim przyswaja także słowa służące do określania położenia w przestrzeni.

Czwarty rok życia jest szczególnie ważny dla rozwoju rozumienia przyczyn. Wówczas dziecko potrafi określić, które zdarzenie było pierwsze, a które nastąpiło potem, i szukać czynników powodujących te zmiany.

Wiek przedszkolny jest czasem wielu zmian w rozwoju i funkcjonowaniu dziecka, dlatego następny artykuł również będzie poświęcony temu okresowi. Zapraszam do jego lektury!

*****

Justyna Mach, pedagog, autorka książek Kształtowanie osobowości dziecka w rodzinie oraz Dziecko partnerem w komunikacji i szczęśliwa mama Filipa, Emilki i Miłosza. Jest zafascynowana rozwojem człowieka, zwłaszcza w okresie dzieciństwa. Doświadczenie zawodowe zyskała, pracując jako pedagog szkolny i opiekun świetlicy. Bierze udział w projekcie, w ramach którego osoby potrzebujące pomocy pedagogicznej mogą skorzystać z bezpłatnych porad.

Zdjęcie główne: Photoxpress.com.

Poleć innym!