Święty Benedykt z Nursji. Źródło: sp132krakow.szkolnastrona.pl

11 lipca Kościół Katolicki czci św. Benedykta Opata – twórcę zachodniego modelu reguły zakonnej oraz głównego patrona Europy.

Św. Benedykt urodził się ok. 480 roku w Nursji na terenie Umbrii (część Italii leżąca na północ od Rzymu) w zamożnej chrześcijańskiej rodzinie. Jako młodzieniec został z woli rodziców wysłany do Rzymu na studia prawnicze i literackie, których jednak nie ukończył. Przyczyną takiej decyzji stało się rosnące zepsucie moralne studentów, które ostatecznie skłoniło Benedykta do porzucenia dostatniego życia i obrania drogi pustelniczej.

Święty początkowo przebywał w grocie niedaleko Subiaco, gdzie zaczął głosić Słowo Boże i nauczać prawd wiary prostych, okolicznych pasterzy. Wkróce wieści o jego pobożnym życiu na tyle się rozpowszechniły, że pobliska wspólnota mnichów poprosiła go, by został ich przełożonym. Benedykt zgodził się, jednak zakonnicy zaczęli się buntować wobec nowych wymagań i ostatecznie późniejszy Święty opuścił to miejsce.

W kolejnych latach, ciągły napływ sporej liczby uczniów, skłonił Benedykta do założenia dwunastu małych klasztorów, w których przygotowywał on kandydatów do życia zakonnego. Nie wszystkim jednak podobała się taka działalność. Negatywne nastawienie lokalnego kapłana spowodowało, że Benedykt w 529 roku przeniósł się na górę Cassino, gdzie zbudował opactwo. To właśnie w tym miejscu powstała słynna Reguła, która została oparta na dwóch założeniach: modlitwie i pracy (ora et labora – módl się i pracuj!). Święty zalecał umiar jako „złoty środek” we wszystkich podejmowanych pracach, modlitwie i odpoczynku, bowiem nadrzędnym celem miała być przede wszystkim służba Boża. Ważną częścią dnia zakonników miała być również praktyka lectio divina, czyli specjalna metoda czytania i rozważania Pisma Świętego. Inną nowością było wprowadzenie do zakonu tzw. profesji, czyli prawnie zagwarantowanej przynależności do klasztoru, oraz wymogu stabilności miejsca, który polegał na zobowiązaniu mnichów do pozostawania w jednym klasztorze aż do śmierci.

Również bliźniacza siostra Benedykta, św. Scholastyka, założyła w pobliżu Monte Cassino benedyktyńską gałąź żeńską. Reguła benedyktyńska została następnie przyjęta przez wiele zachodnich klasztorów, m.in. przez celestynów, cystersów, humiliatów, kamedułów, kartuzów, norbertanów, sylwestrynów czy trapistów.

Benedykt był człowiekiem praktycznym i szczerym, był również kontemplatykiem. Święty pouczał, że każde słowo czy gest mają swoją głęboką wymowę i wielką wartość, których nie wolno deprecjonować. Pisał również, że we wspólnocie, w której panuje gadulstwo, ludzie mało się modlą, źle pracują i nie szanują bliźnich. Św. Benedykt posiadał również dar przepowiadania przyszłości (m.in. przepowiedział swój zgon) oraz dar czynienia cudów.

Opat zmarł 21 marca 547 roku. Pochowano go we wspólnym grobie w oratorium św. Jana Chrzciciela z jego siostrą Scholastyką, która zmarła kilka dni wcześniej. 11 lipca 673 roku relikwie Benedykta ostatecznie wywieziono do Fleury we Francji.

Benedykt jest czczony jako patron dobrej śmierci, sam bowiem przyjął w dniu swej śmierci komunię i umarł na stojąco w kaplicy klasztornej, śpiewając psalm, podtrzymywany przez współbraci. W 1964 r. podczas Soboru Watykańskiego II, papież Paweł VI ogłosił św. Benedykta patronem Europy. Tradycja nadała mu także tytuł patriarchy monastycyzmu Zachodu.

W ikonografii przedstawiany jest z siwą brodą, w czarnym habicie benedyktyńskim, w kukulli, z krzyżem w dłoni. W rękach najczęściej trzyma również zwinięty zwój.

Święty Benedykcie, który wskazałeś, jak ściśle w życiu chrześcijanina połączone są modlitwa i praca, dopomóż nam, byśmy potrafili modlić się całym sercem, a pracować z przekonaniem, że robimy to na Bożą chwałę. Patronie Europy, strzeż naszego kontynentu, który coraz bardziej zdaje się zapominać o swoich chrześcijańskich korzeniach i odrzucać najwyższe wartości. Uproś naszym czasom ludzi światłego umysłu i głębokiej wiary, którzy będę umieli wskazywać drogę do tego, co naprawdę ważne.

Anna Pomianek

Poleć innym!