Biskupi polscy zaznaczyli, że Kościół popiera nadal biblijny zwyczaj grzebania ciał zmarłych, który podkreśla godność ludzkiego ciała oraz przypomina prawdę wiary o zmartwychwstaniu ciał wyznawaną w Credo. List przypomina w tym kontekście słowa Katechizmu Kościoła Katolickiego: „Ciała zmarłych powinny być traktowane z szacunkiem i miłością wypływającą z wiary i nadziei zmartwychwstania. Grzebanie zmarłych jest uczynkiem miłosierdzia względem ciała; jest uczczeniem dzieci Bożych, będących świątynią Ducha Świętego” (KKK 2300).

Cmentarze z grobami zmarłych i stojące na nich krzyże przypo-
minają żyjącym o przemijaniu ziemskiego życia, o wierze w życie wieczne i zmartwychwstanie z Chrystusem – zaznaczyła KEP.

W kontekście zwyczaju spopielania zwłok, który w ostatnim czasie zyskuje w kulturze zachodniej coraz większą popularność, Episkopat podkreśla, że jest on dopuszczalny, jeśli kremacja nie podważa prawdy w zmartwychwstanie Ciała. „Wszystkich jednak, którzy rozważają możliwość kremacji, prosimy, aby decyzji tej nie podejmowali pochopnie i wzięli pod uwagę chrześcijańską tradycję” – zachęcają biskupi.

Równocześnie Kościół wypowiada się jednoznacznie przeciw łączącym się z kremacją praktykom takim jak rozsypywanie prochów w określonych miejscach (tzw. ogrodach pamięci, w górach czy przy morzu) lub przechowywanie ich w domu.

Istnieje także obawa, że w konsekwencji kremacji zaczną znikać tradycyjne cmentarze. Tymczasem „cmentarze z grobami zmarłych i stojące na nich krzyże przypominają żyjącym o przemijaniu ziemskiego życia, o wierze w życie wieczne i zmartwychwstanie z Chrystusem. Są także miejscem publicznej i prywatnej modlitwy Kościoła za zmarłych. Groby na cmentarzu są nie tylko pamięcią o zmarłych, ale wyrażają związek z poprzednimi pokoleniami tak w wymiarze rodzinnym, jak i narodowym” – przypominają Biskupi polscy.

Obrzędy w wypadku kremacji

Episkopat przedłożył też normy dotyczące obrzędów liturgicznych towarzyszących kremacji ciał zmarłych. Zostały one zatwierdzone w lipcu 2010 r. przez Kongregację ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów.

Obrzędy pogrzebowe, Msza święta i ostatnie pożegnanie powinny być celebrowane przed kremacją. Po spopieleniu zwłok sprawuje się jedynie obrzęd związany ze złożeniem do urny. Jak wyjaśniła w 1977 r. Stolica Apostolska, „nie wydaje się stosownym, aby nad prochami celebrowano obrzędy, które mają na celu uczczenie ciała zmarłego. Nie chodzi tutaj o potępienie kremacji, ale o zachowanie prawdziwości i czytelności znaku liturgicznego” (Dodatek do Obrzędów pogrzebu, nr 3).

W szczególnych przypadkach za Mszą świętą przy spopielonym ciele mogą przemawiać szczególne racje duszpasterskie lub powody natury praktycznej. Wówczas można sprawować obrzędy nad samą urną. Jako przykłady tych wyjątkowych okoliczności list wymienił sytuacje, gdy:

1. śmierć nastąpiła daleko od miejsca zamieszkania, a kremacja ułatwia sprowadzenie doczesnych szczątków zmarłego;
2. uczestnicy pogrzebu przybyli z daleka i mogliby mieć poważną trudność w uczestniczeniu w dwóch częściach pogrzebu.

Na koniec autorzy listu zachęcili do stałej pamięci modlitewnej o zmarłych.

Oprac. Paweł Pomianek
Zdjęcie: Natalia Klocek

Całość listu przeczytasz na stronie Konferencji Episkopatu Polski.

Poleć innym!