28 czerwca obchodzimy wspomnienie św. Ireneusza, biskupa i męczennika.

Ireneusz urodził się w Smyrnie najprawdopodobniej około 130 r., choć pojawiają się także daty między 115 a 125 r. i między 130 a 142 r. Był uczniem św. Polikarpa, który z kolei był uczniem św. Jana Apostoła. Jak pisze sam Ireneusz, św. Polikarp był już wtedy starcem.

Ireneusz był apostołem na terenach dzisiejszej Francji. W roku 177 przez chrześcijan został wysłany z misją do papieża Eleuteriusza. Gdy był w drodze do Rzymu, do Lyonu wkroczył cesarz Septymiusz Sewer i rozpoczął tam krwawe prześladowania. Zamordowano biskupa Lyonu, św. Potyna, oraz 47 jego towarzyszy. Po powrocie do Lyonu Ireneusz został mianowany biskupem tego miasta.

W swoich pismach zwalczał gnostyków, wykazywał, że tradycja otrzymana od Apostołów jest wiernie przechowywana w Kościele. Mimo że nie wiadomo nic o działalności duszpasterskiej Ireneusza, to pozostało po nim dzieło będące jego pomnikiem i świadczące o jego wiedzy teologicznej. Mowa o dziele Przeciw herezjom (Adversus haereses), w którym Ireneusz przedstawiał wszystkie błędy nękające chrześcijaństwo w tamtym czasie. To bardzo ważne dzieło, ponieważ zawiera nie tylko indeks herezji, ale i sumę tradycji apostolskiej i pierwszych ojców Kościoła.

Innym dziełem Ireneusza, które się zachowało, jest Dowód prawdziwości nauki apostolskiej. To właśnie Ireneuszowi zawdzięczamy pojęcia Tradycji i sukcesji apostolskiej. On też stworzył spis papieży od św. Piotra do Eleuteriusza. Jeżeli chodzi o śmierć Ireneusza, to Euzebiusz z Cezarei nie podaje szczegółowych informacji. Św. Hieronim i św. Grzegorz z Tours natomiast wyraźnie piszą o męczeńskiej śmierci w czasie prześladowań Septymiusza Sewera.

Papież Benedykt XVI św. Ireneuszowi poświęcił jedną ze swoich katechez. Mówił o nim tak:

Ireneusz jest przede wszystkim człowiekiem wiary i Pasterzem. Jak dobry Pasterz ma poczucie miary, bogactwo nauki, zapał misyjny. Jako pisarz stawia sobie dwojaki cel: bronić prawdziwej nauki przed atakami heretyków i wyłożyć w sposób jasny prawdy wiary. Celom tym odpowiadają dokładnie dwa dzieła, jakie po nim pozostały: pięć ksiąg „Przeciw herezjom” i „Dowód prawdziwości nauki apostolskiej” (który można by nazwać także najstarszym katechizmem nauki chrześcijańskiej). Ostatecznie Ireneusz jest mistrzem walki z herezjami.

W Lyonie Kościół oddaje cześć św. Ireneuszowi jako swojemu patronowi i doktorowi Kościoła. W 1922 roku papież Benedykt XV doroczną pamiątkę św. Ireneusza rozszerzył na cały Kościół. Św. Ireneusz w ikonografii przedstawiany jest w stroju biskupa rytu rzymskiego, z mitrą i pastorałem.

Modlitwa:
Boże, pozwoliłeś św. Ireneuszowi, Twojemu biskupowi, wzmacniać prawdziwość wiary i pokoju Kościoła. Spraw, byśmy za jego wstawiennictwem odnowili naszą wiarę i miłość i zawsze dążyli do jedności i zgody. Amen (za: H. Hoever, Żywoty Świętych Pańskich na każdy dzień, Olsztyn 1999, s. 148).

oprac. Tomasz Powyszyński

Źródła:

http://www.brewiarz.pl/czytelnia/swieci/06-28.php3

http://kosciol.wiara.pl/doc/489577.Swiety-Ireneusz-z-Lyonu

H. Hoever, Żywoty Świętych Pańskich na każdy dzień, Olsztyn 1999.

Poleć innym!