Paweł Pomianek ▼

Liturgia Kościoła wyraźnie dzieli Adwent na dwie części. Pierwsza część trwa zawsze od początku Adwentu do 16 grudnia włącznie. Od 17 grudnia rozpoczyna się druga część, trwająca do 24 grudnia. Wydaje się, że o tej ważnej cezurze mówi się trochę zbyt mało.

Adwent ma dwa wymiary oczekiwania: 1) oczekiwanie na powtórne przyjście Chrystusa w czasie Paruzji; 2) oczekiwanie i przygotowanie do obchodzenia kolejnej pamiątki pierwszego przyjścia Chrystusa na ziemię, czyli przygotowanie do Świąt Bożego Narodzenia. I właśnie po tej linii przebiega podział na dwie części Adwentu, co znakomicie odzwierciedla Liturgia Kościoła. Najłatwiej można to pokazać na przykładzie Liturgii Słowa oraz Prefacji.

Jeśli chodzi o Liturgię Słowa, w pierwszej części Adwentu czytamy sporo tekstów prorockich odnoszących się do czasów eschatologicznych. Ewangelia z kolei porusza problematykę przymiotów, które trzeba posiadać, by osiągnąć zbawienie, często nawiązuje również do osoby Jana Chrzciciela. Druga część Adwentu to zazwyczaj teksty prorockie dotyczące zapowiedzi pierwszego przyjścia Chrystusa oraz Ewangelia dotykająca wydarzeń bezpośrednio poprzedzających narodzenie Chrystusa.

Warto porównać choćby Ewangelię z piątku 16 grudnia i z soboty 17 grudnia. W piątek odczytujemy fragment J 5,33-36 dotyczący osoby i świadectwa Jana Chrzciciela. W sobotę z kolei, odczytując perykopę Mt 1,1-17, wchodzimy już w tzw. Ewangelię Dzieciństwa Chrystusa, którą Święty Mateusz rozpoczyna Jezusowym rodowodem. W kolejnych dniach będziemy czytać o innych wydarzeniach bezpośrednio poprzedzających narodzenie Jezusa.

Cezura równie wyraźnie widoczna jest w prefacji. W pierwszej części Adwentu używa się 1. prefacji, która jest jednocześnie 1. prefacją adwentową. Natomiast w drugim okresie używa się 2. prefacji. Warto przytoczyć ich obszerne fragmenty, które dotykają tematyki poszczególnych części Adwentu.

1. prefacja:

On [Jezus Chrystus] przez pierwsze przyjście w ludzkiej naturze spełnił Twoje odwieczne postanowienie, a nam otworzył drogę wiecznego zbawienia. On ponownie przyjdzie w blasku swej chwały, aby nam udzielić obiecanych darów, których, czuwając, z ufnością oczekujemy.

2. prefacja:

Jego [Jezusa Chrystusa] przepowiadali wszyscy Prorocy, Dziewica Matka oczekiwała z wielką miłością, Jan Chrzciciel zwiastował Jego przyjście i ogłosił Jego obecność wśród ludu. On pozwala nam z radością przygotować się na święta Jego Narodzenia, aby gdy przyjdzie, znalazł nas czuwających na modlitwie i pełnych wdzięczności.

W 1. prefacji wyraźnie odnosimy się do tajemnic eschatologicznych i oczekiwania na powtórne przyjście Chrystusa, w 2. Prefacji – do pierwszego przyjścia Chrystusa i naszego przygotowania do przeżywania świąt upamiętniających to wydarzenie. Warto zwrócić uwagę na tę wyraźną adwentową cezurę, warto zagłębiać się w Liturgię, bo niesie ona ze sobą niezwykłe bogactwo.

Na koniec jedno zastrzeżenie. Tego podziału nie należy oczywiście traktować w sposób radykalny. Gdy wgłębiamy się dokładnie w Liturgię Kościoła, widzimy, że w obu częściach Adwentu akcentowane są jego obydwa wymiary. Tyle że akcenty są zupełnie inaczej rozłożone.

Dobrze pokazują to przytoczone teksty prefacji. Choć w 1. prefacji skupiamy się na oczekiwaniu na dary, które Chrystus przyniesie wraz ze swoim drugim przyjściem, to wspomina ona wyraźnie pierwsze przyjście Chrystusa, które otworzyło nam drogę zbawienia. Z kolei w 2. prefacji słowa „aby gdy przyjdzie, znalazł nas czuwających na modlitwie i pełnych wdzięczności” można z powodzeniem odnosić do obu wymiarów naszego oczekiwania.

Nie ulega jednak wątpliwości, że w ostatnich ośmiu dniach nastrój w adwentowej Liturgii wyraźnie się zmienia. Czujemy już zbliżające się wielkimi krokami Święta Narodzenia Pańskiego.

Paweł Pomianek

————–
Paweł Pomianek – świecki teolog, publicysta, filolog polski, przedsiębiorca. Mąż Anny, tato dwuipółletniej Juleczki. Redaktor naczelny Dziennika Parafialnego.

Podstawę niniejszego wpisu stanowi artykuł „Dziś rozpoczęliśmy drugą część Adwentu – bezpośrednie przygotowanie do Świąt” z 17 grudnia 2008 r. opublikowany na blogu Autora. Został on jednak poprawiony, uaktualniony i rozszerzony o konieczne uzupełnienia.

Poleć innym!