Uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa
W piątek po drugiej niedzieli po Zesłaniu Ducha Świętego, czyli bezpośrednio po zakończeniu tradycyjnej oktawy Bożego Ciała – Kościół obchodzi uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa.
Uroczystość ku czci Najświętszego Serca została ustanowiona w związku z objawieniami, które w latach 1673-1675 otrzymała św. Małgorzata Maria Alacoque (1647-1690). W 1765 r. papież Klemens XIII ustanowił to święto dla zakonu wizytek, z którego pochodziła św. Małgorzata, oraz dla kilku innych zakonów i diecezji. W roku 1856 papież Pius IX postanowił o jego obchodzeniu w całym Kościele. Sam Chrystus we wspomnianych objawieniach wyraził pragnienie ustanowienia święta ku czci Jego Serca w pierwszy piątek po oktawie Bożego Ciała.
Drugą ważną postacią, która przyczyniła się do propagowania kultu Serca Pana Jezusa był o kilkadziesiąt lat starszy od św. Małgorzaty św. ks. Jan Eudes (1601-1680). Szerzenie nabożeństwa do Serca Pana Jezusa i Serca Maryi było głównym programem jego kapłańskiej misji. To on jako pierwszy podjął myśl o publicznym kulcie Najświętszego Serca Pana Jezusa i Serca Maryi – kapłan traktował obydwa te kulty jako nierozdzielne. Św. Jan Eudes ułożył oficjum i Mszę świętą ku czci obu Serc (na które po kilkudziesięciu latach otrzymał kościelną aprobatę) oraz założył rodzinę zakonną pod ich imieniem. Wydał też książeczkę O nabożeństwie do Najśw. Serca Jezusa i Maryi.
Znaczenie kultu Serca Jezusowego
Dokumentem kościelnym, który bodaj najbardziej komplementarnie traktuje o kulcie Najświętszego Serca Pana Jezusa jest encyklika Piusa XII Haurietis aquas. Omawiając teologię, znaczenie i właściwe rozumienie kultu Serca Jezusowego, warto odwołać się właśnie do niej. Jak pisze papież, nabożeństwo to jest syntezą całej religii chrześcijańskiej. Kto je pielęgnuje, wyznaje istotę wiary i wypełnia podstawowe obowiązki.
Jako główna racja tego kultu jest przedstawiona ściśle Boska miłość Jezusa Chrystusa. Chodzi mianowicie o miłość, którą Słowo Wcielone posiada wspólną z Ojcem i Duchem Świętym. Ta miłość tylko w Słowie Wcielonym z powodu unii hipostatycznej (zjednoczenia natury Boskiej i ludzkiej w osobie Jezusa Chrystusa) objawia się przez fizyczne Serce ludzkiej natury Chrystusa.
Dlatego też pełny przedmiot kultu Najświętszego Serca Pana Jezusa obejmuje:
- Osobę Boską Chrystusa
- miłość Boską wspólną z Ojcem i Duchem Świętym
- samą miłość Trójcy Przenajświętszej
- miłość duchową ludzką Chrystusa
- miłość uczuciową ludzką Chrystusa
- całe życie wewnętrzne Chrystusa człowieka.
Warto pamiętać, że ostatecznie kult oddawany Sercu Pana Jezusa, jest więc czcią i uwielbieniem, jaką oddajemy Miłości, jaką kocha nas cała Trójca Święta.
Sam Chrystus w czasie objawień udzielonych św. Małgorzacie nadał też temu nabożeństwu kierunek wybitnie wynagradzający: ma ono wynagradzać kochającemu Sercu Jezusa zranienia, jakich doznaje od dusz szczególnie pogrążonych w grzechach, oraz ludzką niewdzięczność. Powinno ono też uwrażliwiać na grzech i w imię miłości, którą Chrystus nam okazał i okazuje, mobilizować do walki ze swymi słabościami.
Formy czci Najświętszego Serca
Obok uroczystości ku czci Najświętszego Serca istnieje jeszcze kilka ważnych i rozpowszechnionych także w naszym kraju form kultu Serca Jezusowego. Wiele z nich zostało przedstawionych św. Małgorzacie w czasie siedemnastowiecznych objawień. Do najbardziej powszechnych przejawów kultu należą:
- Poświęcenie w sposób szczególny Sercu Pana Jezusa całego miesiąca czerwca; w polskich kościołach codziennie odprawiane są nabożeństwa czerwcowe, podczas których odmawiamy litanię ku czci Najświętszego Serca.
- Wizerunki Serca Pana Jezusa, które spotykamy często na ścianach domów w postaci obrazów czy na szyjach w postaci medalików.
- Poświęcanie Sercu Pana Jezusa całych państw i narodów (poświęcenie narodu polskiego NSPJ odbyło się po raz pierwszy w roku 1921).
- Obchodzenie pierwszych piątków miesiąca – Pan Jezus obiecał św. Małgorzacie, że kto przez dziewięć kolejnych przystąpi do Komunii świętej i ofiaruje ją jako wynagrodzenie za grzechy własne i rodzaju ludzkiego, ten otrzyma łaskę śmierci w stanie łaski uświęcającej, a więc uniknie ognia wiecznego.
- Odmawianie litanii do Serca Jezusowego, która powstała w XVII w. w klasztorze wizytek, a często wraz z nią aktu poświęcenia rodzaju ludzkiego Najświętszemu Sercu Jezusowemu – akt ten dołączył do litanii papież Leon XIII, gdy zatwierdzał ją oficjalnie w roku 1879.
Królem bądź nam, o Panie, nie tylko wiernym, którzy nigdy nie odstąpili od Ciebie, ale i synom marnotrawnym, którzy Cię opuścili. Spraw, aby do domu rodzicielskiego wrócili co prędzej i nie zginęli z nędzy i głodu. (…) Spraw, żeby ze wszystkiej ziemi, od końca do końca, jeden brzmiał głos: Chwała bądź Bożemu Sercu, przez które stało się nam zbawienie. Jemu cześć i chwała na wieki.
(Akt poświęcenia rodzaju ludzkiego Najświętszemu Sercu Jezusowemu, fragment).
Paweł Pomianek
Źródła:
Uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa, pl.Wikipedia.org.
Kult Najświętszego Serca Pana Jezusa, Brewiarz.pl.
Paweł Pomianek, Moja przemiana i kult Najświętszego Serca, PawelPomianek.Salon24.pl.