Włodzimierz Tetmajer, Cyryl i Metody

Cyryl i Metody byli rodzonymi braćmi. Pochodzili z Salonik (nazywanych także Sołuniem, stąd określenie Bracia Sołuńscy). Metody (jego imię chrzcielne to Michał) oraz Cyryl (Konstantyn) znali język słowiański od dzieciństwa, ponieważ w Sołuniu zamieszkiwało wielu Słowian.

Ogromnie interesująca jest relacja pomiędzy braćmi. Metody urodził się w roku 815, a Cyryl był młodszy aż o jedenaście lat (był najmłodszym z siedmiorga dzieci). Ponadto Metody przeżył Cyryla aż o 16 lat i doszedł do godności arcybiskupa, a Cyryla, który przeżył tylko 43 lata, czcimy jako mnicha. Niemniej, to właśnie o wiele młodszy Konstantyn był – można tak powiedzieć – mózgiem misji nawracania Słowian. On stworzył alfabet słowiański (głagolicę), on również rozpoczął tłumaczenie Pisma Świętego i kościelnych dokumentów na język słowiański, on zawsze reprezentował stanowisko braci w dyskusjach i sporach.

Konstantyn w wieku 14 lat został wysłany na naukę do Konstantynopola, gdzie był towarzyszem młodego cesarza Michała III. Następnie został bibliotekarzem przy kościele Hagia Sofia, a później powierzono mu wykłady w szkole cesarskiej. Był tak wybitnym wykładowcą, że zyskał sobie rzadki przydomek Filozof. Michał-Metody do 35. roku życia był urzędnikiem, potem rozpoczął życie zakonne, gdzie przyjął imię Metody.

W 861 r. cesarz powierzył Cyrylowi i Metodemu misję wśród Chazarów nad Morzem Azowskim. Bracia Sołuńscy okazali się skutecznymi ewangelizatorami. Cyryl dokonał kilku cudów. Jednak najbardziej znaczącym wydarzeniem tego okresu było cudowne odnalezienie przez Braci zwłok papieża Klemensa I, zamordowanego jeszcze przez cesarza Trajana (II w.).

Gdy bracia powrócili z misji, Michał III wysłał ich na Morawy, ponieważ o przysłanie misjonarzy poprosił właśnie książę wielkomorawski Rościsław. Księciu zależało na ewangelizatorach z Konstantynopola, ponieważ chrześcijaństwo, które docierało na te tereny z Niemiec wiązało się z obawą chęci podporządkowywania terenów Słowian przez króla Ludwika Niemieckiego.

Bracia doskonale przygotowali się do misji. Cyryl wynalazł głagolicę i przetłumaczył na słowiański fragmenty Ewangelii odczytywane w czasie publicznych nabożeństw.

Kiedy wybuchła wojna pomiędzy Rościsławem a Ludwikiem Niemieckim, objawił się również konflikt między Cyrylem oraz Metodym a misjonarzami z Niemiec. Ci ostatni krytykowali nauczanie Słowian w języku słowiańskim, traktując to jako herezję.

W 866 r. Cyryl i Metody udali się na misję do Panonii (dziś tereny węgierskie). Tam odnieśli zdecydowanie większe sukcesy ewangelizacyjne niż na Morawach, ponieważ były to tereny, które już wcześniej przyjęły wiarę. Było to też znakomite miejsce do popularyzowania liturgii w języku słowiańskim.

Cyryl i Metody udali się następnie do Włoch. W Wenecji odbywał się synod biskupów, a Bracia Sołuńscy chcieli się oczyścić z zarzutu o propagowanie herezji. Przeciwnicy uważali, że można chwalić Boga jedynie w trzech językach: hebrajskim, greckim i łacińskim. Cyryl wygłosił na synodzie płomienną mowę w obronie języka hebrajskiego. Następnie bracia udali się do Rzymu, gdzie zyskali przychylność dla swojej misji papieża Hadriana II.

Cyryl nie wrócił już na misje. Przeczuwając zbliżającą się śmierć, złożył śluby zakonne. Zmarł w 869 r. Przed śmiercią prosił brata, by kontynuował ich wspólne dzieło. Metody wypełnił testament brata. Choć na kilka lat uwięził go Ludwik Niemiecki, nie zmniejszyło to misyjnego zapału starszego z braci, który został w międzyczasie arcybiskupem Moraw. Do końca swojego życia przetłumaczył na słowiański niemal całe Pismo Święte i teksty nabożeństw liturgicznych. Zapoczątkował też tworzenie prawa słowiańskiego. Zmarł w 885 r.

Wkrótce po ich śmierci Cyryl i Metody zostali kanonizowani przez patriarchę Konstantynopola. W 1980 r. papież bł. Jan Paweł II ogłosił ich współpatronami Europy.

Święci Cyrylu i Metody, wypraszajcie łaski dla całej cywilizacji europejskiej, aby odnajdywała swoją katolicką tożsamość. Proście za cały Kościół święty, aby w żadnym zakątku świata nie zabrakło mu misyjnego zapału.

Paweł Pomianek

Źródło:
„Nasza Arka”, nr 2 (134)/2012: Św. Cyryl i Metody – Apostołowie Słowian.

Poleć innym!