Stanisław Grochmal, Marcin Łoza ▼

Jan Paweł II w pierwszym roku swojego pontyfikatu napisał: „Wszystkie drogi Kościoła prowadzą do człowieka” [Redemptor hominis, 14]. Jeżeli wszystkie, to również droga środków informatyki, komputera i Internetu. Jeżeli kapłan, proboszcz czy katecheta, pragnie dotrzeć z Dobrą Nowiną do drugiego człowieka (a przecież wszyscy chrześcijanie są wezwani do ewangelizacji i świadczenia o Chrystusie), to nie może pozostać obojętnym wobec współczesnych środków informatyki, i to niezależnie od tego, czy sam z nich korzysta czy nie.

Jeszcze wyraźniej wypowiedział się Ojciec Święty Jan Paweł II na temat Internetu w orędziu na Światowy Dzień Komunikacji Społecznej w 2002 roku “Internet nowym forum głoszenia Ewangelii”: “(…) Dla Kościoła nowy świat cyberprzestrzeni jest wezwaniem do wielkiej przygody w posługiwaniu się jej potencjałem dla głoszenia orędzia ewangelicznego. To wyzwanie jest u początku tego tysiąclecia istotą znaczenia naśladowania Chrystusa i jego nakazu: «Duc in altum!» (Łk5,4).”

Ojciec Święty Benedykt XVI w przesłaniu na 44. Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu 24 stycznia 2010 roku napisał: „(…) Nowoczesne środki komunikacyjne od dłuższego czasu są zwykłymi narzędziami, za pomocą których wspólnoty wewnątrz Kościoła utrzymują kontakt ze swoim otoczeniem i tworzą często formy daleko sięgającego dialogu.” Zwrócił też uwagę na potrzebę większego zaangażowania księży w ewangelizację w Internecie: „Im bardziej intensywne związki tworzą nowoczesne technologie i im bardziej rozszerza się świat cyfrowy, tym bardziej będzie wymagać się od księdza, by duszpastersko zajął się tą tematyką i zwiększył swoje zaangażowanie, by zaprząc media do służby Słowu.” Benedykt XVI przypomniał także, że kapłani powinni umiejętnie korzystać z Internetu i nie zapominać, że w swej działalności muszą być zawsze wierni Ewangelii.

Z kolei w styczniu 2011 r. (45. Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu) Ojciec Święty Benedykt XVI zaapelował, aby obecność w sieci nie oznaczała ograniczenia kontaktów z tymi, których spotykamy w naszym zwykłym codziennym życiu, o krytycyzm, budowanie więzi międzyludzkich prawdziwie głębokich i trwałych. „Kontakt wirtualny nie może i nie powinien zastępować kontaktu bezpośredniego z ludźmi na wszystkich poziomach naszego życia” – stwierdza Benedykt XVI. Papież jest przekonany, że pomimo istniejących zagrożeń sieć może być też miejscem ewangelizacji. Istnieje bowiem chrześcijański styl obecności w świecie cyfrowym, który przyjmuje formę komunikacji szczerej i otwartej, odpowiedzialnej i szanującej innych. „Także w świecie cyfrowym głoszenie Ewangelii wymaga konsekwentnego świadczenia tego, który je głosi” – tłumaczy papież.

Do tego medium Kościół podchodzi z realizmem i ufnością. Internet może dać wspaniałe możliwości ewangelizacji, jeżeli będzie używany umiejętnie i z jasną świadomością jego siły i słabości. Przede wszystkim, dostarczając informacji i rozbudzając zainteresowania, umożliwia on pierwsze spotkanie z orędziem chrześcijańskim, zwłaszcza ludziom młodym, którzy coraz częściej traktują cyberprzestrzeń jako okno na świat. Ważne jest więc, aby wspólnota chrześcijańska przemyślała bardzo praktyczne sposoby pomocy tym, którzy po raz pierwszy wchodzą w kontakt z nią przez Internet, tak by mogli przejść od wirtualnego świata cyberprzestrzeni do rzeczywistego świata wspólnoty chrześcijańskiej.

Internet – plusy i minusy

Dla wielu użytkowników komputera korzystanie z sieci internetowej stało się już codziennością. Ogromna ilość możliwych do uzyskania informacji, znaczne zasoby wiedzy i aktualnych wiadomości, audiowizualna forma prezentacji rozmaitych danych czynią z Internetu skuteczne, efektywne i ekonomiczne narzędzie do pozyskiwania różnego rodzaju informacji. Niemniej istotną cechą Internetu jest także możliwość nawiązywania i utrzymywania kontaktu z wieloma osobami, wymiany informacji, przesyłania wszelkiego rodzaju danych tekstowych, graficznych czy dźwiękowych.

Wobec tak powszechnego i intensywnego wchodzenia Internetu w społeczne, zawodowe i prywatne życie wielu ludzi nie można pominąć jego roli w kształtowaniu postaw moralnych i etycznych a także wpływu na rozwój osobowy i duchowy człowieka.

Można zatem postawić pytanie, czy Internet może stanowić pomoc w ewangelizacji, w pracy duszpasterskiej, w katechizacji młodzieży, a także i dorosłych?

Stosunkowo łatwy dostęp do komputera i Internetu stanowi wielką zaletę w upowszechnianiu tego typu narzędzi do przesyłania i wykorzystywania informacji. Internet – według wielu użytkowników (tzw. internautów) – stanowi „kopalnię” wiedzy ze wszystkich dziedzin oraz informacji łatwo i szybko dostępnych, praktycznie „w zasięgu ręki”.

Z drugiej jednak strony stanowi poważne zagrożenie, zwłaszcza dla osób młodych. Niemoralne, szkodliwe, złe treści prezentowane w Internecie mogą w bardzo znacznym stopniu deprawować i gorszyć młody, nieuformowany charakter, mało odporny na wszelkie zło.

Internet umożliwia jednoczenie się ludzi i ułatwia komunikowanie się ich między sobą; z drugiej jednak strony może być powodem podziałów ludzkości, gdyż przepaść między ludźmi mającymi dostęp do informacji i nie mającymi takiej możliwości intensywnie się powiększa (dotyczy to nie tylko krajów bogatych i biednych, ale w równie istotnym stopniu podziału np. wewnątrz społeczeństwa jednego kraju).

Bardzo interesujący i pociągający charakter korzystania z Internetu stanowić może zagrożenie uzależnienia się od Internetu, analogicznie jak w przypadku innych używek czy nałogów. Długie godziny korzystania z komputera i Internetu nie tylko nadwerężają zdrowie fizyczne (pogorszenie wzroku, schorzenia kręgosłupa, wady postawy, zanik aktywności fizycznej) i psychiczne (demoralizacja, destrukcyjne działanie ogłupiających gier, promowanie przemocy i brutalności, uzależnienie), ale często doprowadzają do zaprzestania wszelkich kontaktów międzyludzkich, rodzinnych, przyjacielskich. Anonimowość użytkowników Internetu stwarza szczególne możliwości osobom chcącym propagować przemoc, nienawiść, ekstremalne czy fanatyczne wręcz ideologie polityczne czy religijne a także pozwala na wyrażanie swoich opinii często bezsensownych, wulgarnych czy po prostu głupich.

Istotnym zagrożeniem, wynikającym z podłączenia komputera do ogólnodostępnej sieci internetowej, może być ułatwienie ewentualnego dostępu osobom nieupoważnionym do zasobów danych i w konsekwencji – możliwość dokonywania oszustw finansowych lub wykradania ważnych czy poufnych informacji.

Jednak warto!

Pomimo tych wielu zagrożeń Internet, posiadając istotne zalety, stanowi potężne narzędzie do przekazywania treści pozytywnych, szerzenia dobra, jednoczenia ludzi. Witryny internetowe stwarzają wyjątkową okazję nie tylko do informowania, ale także do formowania osób korzystających z Internetu. Formowanie może dotyczyć kształtowania postaw moralnych i etycznych, potrzeb kulturowych, edukacyjnych i zawodowych. Wykorzystanie Internetu dla celów ewangelizacyjnych to przede wszystkim możliwość przekazywania i upowszechniania samej Ewangelii jak i komentarzy do niej, katechez czy artykułów. Na istniejących katolickich portalach internetowych prezentowane są nie tylko wiadomości z życia Kościoła powszechnego czy lokalnego (diecezji czy parafii), informacje o instytucjach kościelnych czy wspólnotach religijnych, ale także teksty dokumentów, wypowiedzi, dyskusje i polemiki, teksty z czasopism i książek, a niekiedy zaproszenie do wspólnej modlitwy w określonych intencjach. W wielu przypadkach tematyka religijna uzupełniana jest problematyką społeczną: działalność charytatywna, bezrobocie, alkoholizm, narkomania, zagrożenia ze strony sekt, itp.

Wydaje się zatem słusznym wniosek, że każda parafia (a także inne instytucje kościelne) powinna – w miarę swoich możliwości – korzystać z nowoczesnych środków informatyki, m.in. z Internetu, zarówno dla usprawnienia pracy duszpasterskiej i administracyjnej jak i dla potrzeb ewangelizacyjnych.

Stanisław Grochmal, Marcin Łoza

Poleć innym!